Słownik kluczowych pojęć we współpracy z software house

Zarządzanie projektem technologicznym wymaga znajomości wielu kluczowych pojęć. Bez tej wiedzy, trudno będzie skutecznie komunikować się ze specjalistami odpowiedzialnymi za dostarczenie projektu. Dlatego też przygotowaliśmy słownik pojęć, który ułatwi Ci codzienną pracę. Czytając dalszą część poznasz definicje takich pojęć jak API, BI, CRM, DevOps, GIT, marketing automation, wireframe i wiele innych. Zachęcamy do lektury!

404

to kod błędu, który pojawia się, gdy próbujemy otworzyć stronę internetową, która nie istnieje lub nie jest dostępna. Może to być spowodowane brakiem dostępu do strony lub jej usunięciem.

Accessibility (a11y)

to oznaczenie dotyczące dostępności cyfrowej, które wskazuje na stopień umożliwienia osobom z różnymi ograniczeniami (np. wzrokowymi, słuchowymi, ruchowymi) korzystania z aplikacji lub stron internetowych. A11Y obejmuje szeroki zakres zagadnień, takich jak np. dostosowywanie interfejsu do potrzeb osób niedowidzących, udostępnianie napisów dla osób niesłyszących czy umożliwienie obsługi aplikacji za pomocą klawiatury dla osób z ograniczonym zasięgiem ruchu.

Agile

to sposób zarządzania projektami, który zakłada elastyczność i szybkość w reagowaniu na zmiany. Agile opiera się na założeniu, że projekt rozwija się stopniowo, a zespoły pracujące nad nim są zaangażowane i współpracują ze sobą.

API

to interfejs programowania aplikacji, czyli zestaw narzędzi i konwencji, które umożliwiają innym aplikacjom komunikowanie się z daną aplikacją lub serwisem. API pozwala m.in. na udostępnianie danych lub funkcjonalności innym aplikacjom.

Architektura informacji

to sposób organizacji i prezentacji informacji na stronie internetowej lub w aplikacji. Celem architektury informacji jest ułatwienie użytkownikom znajdowania i korzystania z informacji oraz zapewnienie spójności projektu.

Architektura mikroserwisowa

to sposób budowy aplikacji, w którym aplikacja składa się z wielu niezależnych od siebie mikroserwisów. Każdy z nich odpowiada za wykonywanie określonej funkcjonalności i komunikuje się z pozostałymi mikroserwisami za pomocą interfejsu API. Architektura mikroserwisowa pozwala na łatwiejsze utrzymanie i rozwijanie aplikacji, ponieważ każdy mikroserwis jest niezależny i można go modyfikować osobno bez wpływu na pozostałe mikroserwisy. Jednak implementacja architektury mikroserwisowej wymaga więcej pracy i jest bardziej skomplikowana niż architektura monolityczna.

Architektura monolityczna

to sposób budowy aplikacji, w którym cała aplikacja jest jednym monolitycznym kodem. Polega na tym, że wszystkie funkcjonalności aplikacji są ze sobą powiązane i uruchamiane jako jedna całość. W przypadku architektury monolitycznej, aby zmienić lub dodać nową funkcjonalność, należy zmodyfikować cały kod aplikacji. Jest prostsza w implementacji, ale może być trudniejsza w utrzymaniu i rozwoju aplikacji, ponieważ zmiany w jednej części kodu mogą mieć wpływ na inne części aplikacji.

Back-end

to część aplikacji internetowej odpowiedzialna za przetwarzanie danych i obsługę logiki biznesowej. Back-end jest niewidoczny dla użytkownika i działa w tle. Technologie back-endu to m.in. języki programowania takie jak PHP, Python czy Ruby.

Back-up

to kopia zapasowa danych, która jest tworzona w celu ochrony przed utratą danych w przypadku awarii lub innych problemów z systemem. Kopia zapasowa może być tworzona na różne sposoby, takie jak zapisywanie danych na dysku zewnętrznym lub w chmurze.

BI (Business Intelligence)

to zestaw narzędzi i metod służących do zbierania, przetwarzania i analizy danych z różnych źródeł, takich jak bazy danych, pliki CSV, logi systemowe itp. Celem BI jest umożliwienie firmom podejmowania lepszych decyzji biznesowych na podstawie dostępnych danych.

Cache

to pamięć podręczna, która jest używana przez przeglądarki internetowe i serwery do przechowywania plików, które często są odwiedzane przez użytkowników. Dzięki temu, gdy użytkownik ponownie odwiedza stronę, pliki są ładowane szybciej, ponieważ są już zapisane w pamięci podręcznej.

CI / CD

CI (Continuous Integration) to proces ciągłego integrowania kodu źródłowego aplikacji przez automatyzację procesów budowania i testowania. CD (Continuous Deployment) to natomiast proces ciągłego wydawania aplikacji do produkcji, polegający na automatyzacji procesu wdrażania zaktualizowanego kodu do środowiska produkcyjnego.

CMS

to skrót od Content Management System, czyli system zarządzania treścią. Jest to oprogramowanie, które umożliwia zarządzanie treścią na stronie internetowej, taką jak teksty, obrazy i pliki multimedialne, bez konieczności znajomości języka programowania.

CRM (Customer Relationship Management)

to system lub narzędzie służące do zarządzania relacjami z klientami, w tym m.in. do zbierania i przechowywania informacji o klientach, ich preferencjach, zakupach i historii kontaktów z firmą.

CTA

to skrót od Call to Action, czyli wezwanie do działania. W marketingu CTA to element reklamy lub strony internetowej, który zachęca użytkownika do podjęcia określonej akcji, takiej jak kliknięcie w link lub wypełnienie formularza.

Data-driven design

to podejście do projektowania, w którym decyzje projektowe opierają się na faktach i danych zbieranych z różnych źródeł (np. narzędzi analitycznych, testów użytkowników itp.). Data-driven design polega na ciągłym testowaniu i ulepszaniu projektów na podstawie danych, co ma na celu zwiększenie skuteczności i przyjazności dla użytkowników.

DevOps

to skrót od Development (rozwój) i Operations (operacje). Jest to filozofia zarządzania projektami informatycznymi, która zakłada współpracę pomiędzy zespołami odpowiedzialnymi za rozwój oprogramowania (tzw. developerami) oraz zespołami odpowiedzialnymi za utrzymanie systemów (tzw. operacyjnymi). Celem DevOps jest umożliwienie szybszego wydawania aplikacji oraz usprawnienie procesów zarządzania nimi.

Design System

to zestaw zasad, komponentów i narzędzi, które służą do tworzenia spójnych i zgodnych z założeniami projektu rozwiązań projektowych. Design System może obejmować m.in. kolorystykę, typografię, grid, ikony i inne elementy projektowe.

Design Thinking

to podejście do rozwiązywania problemów, które opiera się na interdyscyplinarnym podejściu do projektowania i kreatywnym myśleniu. Design Thinking skupia się na użytkowniku i jego potrzebach oraz polega na ciągłym testowaniu i ulepszaniu projektów za pomocą prototypowania i iteracji. Celem Design Thinking jest stworzenie innowacyjnych rozwiązań, które są użyteczne i atrakcyjne dla użytkowników.

Dług technologiczny

to zaległości w aktualizacji oprogramowania lub infrastruktury, które mogą prowadzić do problemów z działaniem aplikacji lub utrudnienia w jej rozwoju. Dług technologiczny może być spowodowany brakiem czasu lub środków na aktualizacje lub brakiem planowania długoterminowego.

DNS

to skrót od Domain Name System, czyli system nazw domenowych. Jest to system, który przetwarza nazwy domen internetowych na adresy IP, dzięki czemu możliwe jest połączenie się z odpowiednią stroną internetową poprzez wpisanie jej adresu w przeglądarce.

ERP (Enterprise Resource Planning)

to zintegrowany system informatyczny służący do zarządzania procesami biznesowymi w firmie, takimi jak finanse, zakupy, magazynowanie, produkcja itp. ERP umożliwia automatyzację i usprawnienie tych procesów oraz udostępnia spójny i aktualny widok danych z różnych obszarów firmy.

Favicon

to mały obrazek widoczny w pasku przeglądarki lub na karcie otwartej strony internetowej. Jest to sposób na identyfikację strony wśród otwartych kart lub na liście ulubionych.

Figma

to platforma do projektowania interfejsu użytkownika (UI) oraz prototypowania aplikacji internetowych i mobilnych. Umożliwia pracę w chmurze i współdzielenie projektów z innymi osobami w trybie online. Figma posiada szerokie możliwości projektowania i prototypowania, takie jak np. narzędzia do tworzenia layoutów, animacji czy interakcji. Jest wykorzystywana przez profesjonalistów z branży IT do tworzenia projektów interfejsów użytkownika.

Firewall

to system ochrony sieci komputerowej przed niechcianymi lub szkodliwymi połączeniami. Firewall filtruje ruch sieciowy i blokuje niepożądane połączenia według zdefiniowanych zasad.

Framework

to zestaw narzędzi i bibliotek, które służą do tworzenia oprogramowania. Framework dostarcza gotowych rozwiązań i struktur, co umożliwia szybsze i łatwiejsze tworzenie aplikacji.

Front-end

to część aplikacji internetowej, która jest widoczna dla użytkownika i odpowiada za jej interfejs. Front-end obejmuje elementy takie jak layout strony, formularze, przyciski i inne elementy interaktywne. Technologie front-endu to m.in. HTML, CSS i JavaScript.

Full Stack

to osoba zajmująca się tworzeniem aplikacji internetowych od strony front-endu (czyli tego, co widzi użytkownik) do back-endu (czyli mechanizmów działających w tle). Full Stack Developer posiada więc umiejętności zarówno z zakresu programowania front-endu, jak i back-endu.

GIT

to system kontroli wersji oprogramowania, który umożliwia zarządzanie zmianami w kodzie źródłowym aplikacji. Pozwala on zarówno na zachowywanie historii zmian, jak i na współpracę zespołów przy tworzeniu oprogramowania.

Gutenberg

to edytor treści dla systemu WordPress, który wprowadza nowy sposób tworzenia i edytowania treści poprzez zastosowanie tzw. „bloków”. Bloki to elementy, które mogą być dodawane do treści i konfigurowane indywidualnie, np. tekst, obraz, przycisk itp. Gutenberg umożliwia szybsze i bardziej elastyczne tworzenie treści oraz lepsze zarządzanie layoutem strony.

Happy path

to standardowy, a jednocześnie kluczowy scenariusz testowy użytkowania aplikacji. Z reguły jest to przypadek, w którym użytkownik korzysta z aplikacji zgodnie z jej przeznaczeniem.

Headless CMS

to system zarządzania treścią (CMS), który nie ma własnego interfejsu prezentacji treści (front-end). Zamiast tego udostępnia treści za pomocą API (interfejsu programowania aplikacji), co pozwala na swobodne integrowanie treści z różnymi aplikacjami i stronami internetowymi. Headless CMS umożliwia lepszą separację warstwy zarządzania treścią od warstwy prezentacji treści i ułatwia tworzenie aplikacji lub stron internetowych z wykorzystaniem różnych technologii front-end.

Heatmapa

to mapa, która pokazuje jak użytkownicy korzystają z danej strony internetowej lub aplikacji. Heatmapa tworzona jest na podstawie danych zbieranych przez narzędzia analityczne (np. HotJar) i prezentuje, gdzie użytkownicy najczęściej klikają, jak długo spędzają czas na poszczególnych elementach strony itp. Umożliwia lepsze zrozumienie zachowań użytkowników i ulepszenie struktury i zawartości strony.

Inclusive design

to podejście do projektowania stron internetowych i aplikacji, które uwzględnia potrzeby i ograniczenia różnych grup użytkowników. Inclusive design polega na projektowaniu interfejsów użytkownika tak, aby były dostępne dla jak najszerszego grona odbiorców, w tym osób z różnymi ograniczeniami (np. wzrokowymi, słuchowymi, ruchowymi itp.). Celem projektowania inkluzywnego jest stworzenie produktów, które są łatwe i przyjemne w użytkowaniu dla jak największej liczby ludzi.

Indeksacja

to proces polegający na zapisywaniu informacji o stronach internetowych w indeksie wyszukiwarki (np. Google). Indeksowanie pozwala wyszukiwarce lepiej zrozumieć treści na stronach i udostępnić je w wynikach wyszukiwania. Aby strona została zindeksowana przez wyszukiwarkę, należy zadbać o jej poprawne zoptymalizowanie pod kątem wyszukiwarek (SEO).

JSON

to format przesyłania danych, który jest często używany w aplikacjach internetowych. Jest to lekka i czytelna dla ludzi alternatywa dla XML.

K8S (Kubernetes)

to system zarządzania kontenerami w chmurze obliczeniowej. Służy do automatyzacji procesów deployowania, skalowania i zarządzania aplikacjami w kontenerach.

Low-fidelity / Hi-fidelity

Low-fidelity (niska jakość) i hi-fidelity (wysoka jakość) to pojęcia stosowane w projektowaniu stron internetowych i aplikacji, odnoszące się do stopnia szczegółowości i wierności wizualnej prototypów. Prototyp low-fidelity to szkic lub wireframe, który przedstawia jedynie podstawową strukturę i elementy interfejsu, natomiast prototyp hi-fidelity to projekt o wysokiej jakości wizualnej, który prezentuje projekt w sposób zbliżony do gotowej strony lub aplikacji.

Marketing Automation (MA)

to oprogramowanie służące do automatyzacji procesów marketingowych, takich jak np. segmentacja odbiorców, tworzenie i wysyłka newsletterów, personalizacja treści czy monitorowanie efektywności kampanii. Celem Marketing Automation jest umożliwienie firmom skuteczniejszego dotarcia do odbiorców i zwiększenia efektywności działań marketingowych poprzez lepsze dopasowywanie komunikatów do indywidualnych potrzeb i preferencji odbiorców.

Optical character recognition (OCR)

to technologia pozwalająca na rozpoznawanie znaków tekstu z obrazów, skanów lub plików PDF i konwertowanie ich na tekst edytowalny. OCR jest często wykorzystywana do digitalizacji dokumentów papierowych, umożliwiając ich szybkie przeszukiwanie i udostępnianie.

Out of the box

to określenie, które oznacza, że dana funkcjonalność jest gotowa do użytku bez konieczności dodatkowego kodowania, konfiguracji lub instalacji. Jest standardową częścią systemu informatycznego, z którego korzystamy.

OWASP

to organizacja non-profit, która zajmuje się promowaniem bezpieczeństwa aplikacji internetowych poprzez opracowywanie standardów, narzędzi i najlepszych praktyk. OWASP publikuje m.in. listę najczęściej występujących luk bezpieczeństwa w aplikacjach internetowych (Top 10).

Pixel grid

to siatka pikseli, która służy do precyzyjnego projektowania elementów interfejsu i layoutu strony internetowej. Pixel grid pozwala na dokładne odwzorowanie projektu w kodzie i zapewnia spójność wizualną projektu.

Pixel perfect

to określenie, które oznacza, że projekt lub strona internetowa są wykonane z dokładnością do poziomu pojedynczych pikseli. Wymaga to precyzyjnego odwzorowania projektu w kodzie, tak aby strona wyświetlała się tak, jak została zaprojektowana.

Pre-rendering

to technika, która polega na wygenerowaniu gotowej strony internetowej przez serwer zanim zostanie ona wyświetlona użytkownikowi. Pre-rendering może zwiększyć szybkość wczytywania strony, szczególnie w przypadku stron opartych na JavaScript, które wymagają dłuższego czasu na wczytanie.

PWA

to aplikacja internetowa, która działa w podobny sposób jak aplikacja mobilna, ale jest uruchamiana przez przeglądarkę i nie wymaga instalacji na urządzeniu. PWA posiada wiele cech charakterystycznych dla aplikacji mobilnych, takich jak np. możliwość działania offline, powiadomienia push czy ikona na pulpicie urządzenia. PWA umożliwia użytkownikom szybki dostęp do aplikacji przez przeglądarkę i pozwala na lepsze zaangażowanie użytkowników poprzez nowoczesne funkcjonalności.

Refaktor

to proces przeprowadzania zmian w kodzie źródłowym aplikacji bez zmiany jego zachowania. Refaktorowanie może być przeprowadzane w celu poprawienia czytelności kodu, zwiększenia jego jakości lub przygotowania do wprowadzenia nowych funkcjonalności.

REST

to architektura sieci web, która zapewnia sposób komunikacji pomiędzy aplikacjami poprzez udostępnianie zasobów sieciowych. REST opiera się na protokole HTTP i używa go do przesyłania danych w formacie JSON lub XML.

Scope

to pojęcie odnoszące się do zakresu prac i celów projektu. Scope obejmuje wszystkie zadania, które będą wykonane w ramach projektu oraz osiągnięte cele. Określenie scope jest ważne, ponieważ pozwala na lepsze zarządzanie projektem i uniknięcie rozbieżności między oczekiwaniami a rzeczywistymi osiągnięciami.

Server-side rendering (SSR)

to technika renderowania stron internetowych po stronie serwera zamiast po stronie przeglądarki. SSR polega na wygenerowaniu gotowej strony przez serwer i wysłaniu jej do przeglądarki, co zmniejsza obciążenie przeglądarki i poprawia szybkość wczytywania strony.

Single Page Application (SPA)

to aplikacja internetowa, w której cała zawartość jest ładowana do jednej strony przeglądarki. SPA działa w oparciu o technologię AJAX, która pozwala na dynamiczne ładowanie i aktualizację treści bez konieczności przeładowywania całej strony. SPA umożliwia szybsze i bardziej płynne przeglądanie treści oraz lepsze wykorzystanie mocy obliczeniowej przeglądarki. SPA jest często stosowana w aplikacjach internetowych, które wymagają szybkiej i dynamicznej zmiany treści, np. w grach, serwisach informacyjnych czy narzędziach do zarządzania projektami.

Sitemap

to mapa strony internetowej, która zawiera listę wszystkich podstron i linków do nich. Sitemap jest przydatna dla wyszukiwarek internetowych, ponieważ pomaga im zrozumieć strukturę strony i umożliwia indeksowanie jej zawartości.

SOAP

to protokół komunikacyjny, który umożliwia wymianę informacji pomiędzy aplikacjami poprzez sieć. SOAP jest często używany do komunikacji między aplikacjami napisanymi w różnych językach programowania.

SPF (Sender Policy Framework)

to mechanizm, który służy do weryfikacji tożsamości nadawcy wiadomości e-mail. Dzięki SPF możliwe jest zapobieganie wysyłaniu spamu i fałszywych wiadomości z nieautoryzowanych adresów e-mail.

Styleguide

to dokument opisujący zasady i wytyczne dotyczące projektowania i utrzymania spójności wizualnej danej strony internetowej lub aplikacji. Styleguide zawiera np. informacje o kolorach, fontach, layoutach, przyciskach itp. oraz przykłady ich zastosowania. Styleguide jest szczególnie przydatny w przypadku dużych projektów, w których współpracuje wiele osób i konieczne jest zachowanie spójności wizualnej.

Styleguide Driven Development (SGDD)

to metoda tworzenia aplikacji lub stron internetowych, w której priorytetem jest opracowanie i utrzymanie styleguide’u (zestawu zasad i standardów dotyczących wyglądu i interakcji z użytkownikiem). Styleguide jest tworzony na etapie projektowania i jest używany jako narzędzie do kontroli jakości i spójności interfejsu aplikacji lub strony internetowej. SGDD pozwala na lepsze zarządzanie projektem i umożliwia szybsze wprowadzanie zmian w interfejsie.

SXO

SXO to skrót od Search Experience Optimization, czyli optymalizacji doświadczenia wyszukiwania. Jest to dziedzina marketingu, która zajmuje się poprawianiem widoczności strony internetowej w wynikach wyszukiwania oraz ulepszaniem doświadczenia użytkowników podczas korzystania z wyszukiwarki.

Testy integracyjne

to testy, które sprawdzają, czy poszczególne elementy aplikacji działają prawidłowo w połączeniu z innymi elementami. Celem testów integracyjnych jest wykrycie błędów w komunikacji pomiędzy poszczególnymi elementami aplikacji oraz zapewnienie, że cała aplikacja działa prawidłowo.

Testy jednostkowe

to testy, które sprawdzają poprawność działania poszczególnych elementów aplikacji, takich jak funkcje lub metody. Testy jednostkowe są przeprowadzane na poziomie kodu źródłowego i służą do wykrywania błędów na wczesnym etapie tworzenia aplikacji.

Testy manualne (UAT)

to testy, które są przeprowadzane przez użytkowników końcowych aplikacji. Celem testów manualnych jest sprawdzenie, czy aplikacja działa zgodnie z oczekiwaniami użytkowników oraz czy spełnia wymagania biznesowe.

UI

to skrót od angielskiego User Interface, czyli interfejs użytkownika. UI oznacza sposób, w jaki użytkownik może komunikować się z aplikacją lub urządzeniem, np. poprzez przyciski, pola tekstowe i inne elementy interaktywne.

User flow

to diagram przedstawiający krok po kroku sposób, w jaki użytkownik korzysta z aplikacji lub strony internetowej. User flow pokazuje, jakie akcje użytkownik podejmuje, jakie elementy interfejsu są przez niego używane i jakie są kolejne kroki w procesie korzystania z aplikacji.

User story

to krótka opowieść opisująca potrzeby i oczekiwania użytkownika w odniesieniu do danej strony internetowej lub aplikacji. User story pomaga zrozumieć potrzeby użytkowników i lepiej dostosować projekt do ich oczekiwań. User story zazwyczaj zawiera informacje o tym, co użytkownik chce zrobić, dlaczego to chce zrobić i jakie korzyści osiągnie w wyniku tego działania.

UX

to skrót od angielskiego User Experience, czyli doświadczenie użytkownika. UX oznacza całokształt doświadczeń użytkownika związanych z korzystaniem z produktu lub usługi, w tym m.in. projekt interfejsu, nawigację, szybkość działania i przyjazność dla użytkownika.

UX research

to dziedzina zajmująca się zbieraniem i analizowaniem danych dotyczących doświadczeń użytkowników z korzystania z danej strony internetowej lub aplikacji. UX research obejmuje różne metody badawcze (np. testy użytkowników, ankiety, wywiady itp.), które pozwalają lepiej zrozumieć potrzeby i oczekiwania użytkowników oraz ulepszyć projekty pod kątem ich użyteczności i przyjazności dla użytkowników.

WCAG

to skrót od Web Content Accessibility Guidelines, czyli zasad dostępności treści internetowych. WCAG to dokument opracowany przez organizację W3C (World Wide Web Consortium), który zawiera zalecenia dotyczące tworzenia stron internetowych i aplikacji dostępnych dla wszystkich użytkowników, w tym osób z różnymi ograniczeniami (np. wzrokowymi, słuchowymi, ruchowymi). WCAG składa się z 3 poziomów zaawansowania i obejmuje szeroki zakres zagadnień, takich jak np. dostosowywanie interfejsu do potrzeb osób niedowidzących, udostępnianie napisów dla osób niesłyszących czy zapewnianie możliwości obsługi strony za pomocą klawiatury.

Wireframe

to szkic lub schemat strony internetowej lub aplikacji, który przedstawia podstawową strukturę i elementy interfejsu. Wireframe skupia się na układzie elementów na stronie oraz na sposobie przepływu informacji, a nie na szczegółach wizualnych. Wireframe jest często stosowany w procesie projektowania stron internetowych i aplikacji jako narzędzie do szybkiego prototypowania i testowania różnych opcji układu elementów.

WMS (Warehouse Management System)

to narzędzie służące do zarządzania procesami związanymi z magazynowaniem i dystrybucją towarów, takimi jak kompletowanie zamówień, inwentaryzacja, kontrola jakości itp. WMS umożliwia automatyzację tych procesów i udostępnia aktualne informacje o stanach magazynowych i pozycjach towarowych.

WYSIWYG

to skrót od What You See Is What You Get, co oznacza „to, co widzisz, to dostajesz”. WYSIWYG to termin odnoszący się do edytora tekstu lub grafiki, w którym użytkownik widzi podczas edycji dokładnie taki sam obraz jak będzie on wyświetlany po zapisaniu lub wydrukowaniu. WYSIWYG umożliwia łatwiejsze i bardziej intuicyjne tworzenie treści, ponieważ użytkownik nie musi znać składni kodu HTML czy innych języków programowania.

VPN

to skrót od Virtual Private Network, czyli wirtualnej sieci prywatnej. VPN to technologia pozwalająca na tworzenie bezpiecznego, szyfrowanego połączenia pomiędzy urządzeniem a siecią, np. internetem. VPN umożliwia chronienie prywatności użytkownika poprzez maskowanie adresu IP i ukrywanie danych o połączeniach. VPN jest często wykorzystywana do uzyskiwania dostępu do zasobów sieciowych zdalnie lub do unikania ograniczeń geograficznych.

VPS

to skrót od Virtual Private Server, czyli wirtualny serwer prywatny. VPS to rodzaj usługi hostingowej, w której klient otrzymuje oddzielny, wirtualny serwer, na którym może zainstalować i uruchomić dowolne oprogramowanie. VPS jest zazwyczaj tańszą alternatywą dla dedykowanego serwera, ponieważ umożliwia korzystanie z wydzielonego zasobów sprzętowych i sieciowych, ale jednocześnie daje większą elastyczność i kontrolę niż np. hosting współdzielony.

Zero-day

to określenie luki bezpieczeństwa w oprogramowaniu lub systemie, o której producent nie wie i nie ma możliwości zapobieżenia wykorzystaniu jej przez cyberprzestępców. Nazwa Zero-day pochodzi od faktu, że luka ta jest znana od „dnia zero”, czyli od momentu, gdy pojawiła się w oprogramowaniu lub systemie.